Συγνώμη

της Δήμητρας Καραγιάννη


«Συγχωρεμένα»... Κυριακή της συγνώμης, μια χριστιανική παράδοση που σε στέλνει βαθιά πίσω στο χρόνο. Ένα έθιμο της συγχώρεσης που -θεωρητικά τουλάχιστον- χωράει όλη τη μεγαλοψυχία που μας λείπει τον υπόλοιπο καιρό.

Σκεφτόμουν για τη συγνώμη... Για τη σπουδαία αυτή κουβέντα που στους καιρούς μας έγινε τόσο δύσκολο, τόσο σπάνιο πράγμα. Για τη συγνώμη της αυτογνωσίας και της αυτοκριτικής μας. Πώς μια τόσο υγιής και θαρραλέα πράξη κατέληξε ανύπαρκτη και υποκριτική; Συνώνυμο της αδυναμίας και της ενοχής. Η συγνώμη σήμερα ή δεν λέγεται καθόλου, ή λέγεται και δεν εννοείται, ή χρησιμοποιείται.

Είναι τόσο παρεξηγημένη η συγνώμη. Ταυτισμένη με λάθος πράγματα και λάθος λόγους. Όχι, δε ζητάω συγνώμη, επειδή αμύνομαι, ούτε επειδή είμαι αδύναμος, ούτε επειδή αυτοϋπονομεύομαι. Ζητάω συγνώμη, επειδή αναλαμβάνω την ευθύνη μου. Επειδή αναγνωρίζω την αλήθεια του άλλου. Επειδή διαθέτω στοιχειώδη αυτοσυνείδηση. Επειδή, στην τελική, διεκδικώ το χώρο μου που από λάθος μου έχασα.

Είναι επίπονη η συγνώμη. Όλες μας οι αδυναμίες στη σειρά κι εμείς να πρέπει να τις ομολογήσουμε μία μία˙ στον μικρό εγωιστικό εαυτό μας, καταρχάς. Πόσα σφάλματα θα είχαν αποφευχθεί, πόσες σχέσεις θα είχαν σωθεί, πόσα προβλήματα θα είχαν αντιμετωπιστεί, αν οι άνθρωποι είχαν το θάρρος μιας συγνώμης που να την εννοούν.

Είναι δύσκολη η συγνώμη. Γιατί προϋποθέτει μια δύναμη που σπάνια συναντάται. Είναι σκληρή και ζόρικη. Όπως όλα τα ζόρικα όμως, σου μαθαίνει πολλά και βγάζει πάντα σε καλό.