Μοσχοπόταμος: Το χωριό που πυρπολήθηκε το 1943 και αφανίστηκε το 1944

Το χωριό ως το 1926 ονομαζόταν Δρυάνιστα και την περίοδο της Τουρκοκρατίας ήταν κεφαλοχώρι, με 1.200 Χριστιανούς Ορθοδόξους. Σε πίνακα της Υποδιοίκησης Κατερίνης (1913) η Δρυάνιστα αναφέρεται ότι είχε 1.366 συνολικά Ορθόδοξο πληθυσμό και 200 οικίες, γεγονός που δείχνει αύξηση του πληθυσμού του την περίοδο εκείνη. Το 1639 το χωριό αναφέρεται με το όνομα Δρυάνιστα (μάλλον από τους δρύες, δηλ. βελανιδιές). Το 1865 προήχθη από τσιφλίκι σε κεφαλοχώρι και την περίοδο της Τουρκοκρατίας απολάμβανε κάποιων προνομίων σε σύγκριση με άλλα χωριά. Μάλιστα, μαζί με τον Κολινδρό και το Λιτόχωρο, ήταν τα μόνα σημαντικά χωριά της περιοχής. Κάτοικοι του Μοσχοποτάμου έλαβαν μέρος στην Επανάσταση του 1878 και στους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-13.

Σημαντικό στοιχείο της οικονομικής και κοινωνικής εξέλιξης του Μοσχοποτάμου στάθηκε η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων λιγνίτη, ο οποίος υπήρχε σε πολλούς λόφους γύρω από το χωριό. Ο λιγνίτης αυτός μεταφερόταν με ειδική σιδηροδρομική γραμμή, το ντεκοβίλ, που λειτούργησε περίπου ως το τέλος της δεκαετίας του '20.

Το Δεκέμβριο του 1943 το χωριό πυρπολήθηκε από τους Γερμανούς και τους Έλληνες αντάρτες. Το Μάρτιο του 1944 το χωριό αφανίστηκε. Έπειτα από την πυρπόληση του χωριού, το Μοσχοχώρι, η Λαγοράχη, το Μελιάδι και το Τόξο αποσπάστηκαν ως κοινότητες από την Κοινότητα Μοσχοποτάμου. Χρόνια αργότερα, οι κάτοικοι επέστρεψαν στις εστίες τους και ασχολήθηκαν με την καλλιέργεια καπνού και με την κτηνοτροφία. Πολλοί, επίσης, Δρυανιστινοί αλλά και καταγόμενοι από τα παραπάνω τέσσερα χωριά εγκαταστάθηκαν στην Κατερίνη, στα μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη), σε άλλες περιοχές της Ελλάδας[4]αλλά και στο εξωτερικό.

https://el.wikipedia.org/