"Κάτι που δεν πήραμε είδηση"

Η σημερινή ημέρα έχει κάτι το ιδιαίτερο για τον δυτικό κυρίως κόσμο. Και όχι, δεν είναι το Halloween μόνο. Είναι μία επίσης σημαντική γιορτή, η ημέρα της Μεταρρύθμισης. Ίσως να μην μας λέει τίποτα η λέξη, ίσως να το έχουν πάρει τα αυτιά μας, ίσως να ξέρουμε μερικά πράγματα παραπάνω. Στην Ελλάδα δεν είναι και τόσο γνωστή αυτή η ημέρα. Ωστόσο, οι χώρες της Δύσης δίνουν αρκετή σημασία. Περί τίνος πρόκειται λοιπόν;

Με τον όρο Μεταρρύθμιση υποδηλώνουμε την προσπάθεια αναμόρφωσης της Καθολικής Εκκλησίας, κάτι όμως που κατέληξε στην δημιουργία του δεύτερου, μετά τον Καθολικισμό, δόγματος του Χριστιανισμού, τον Προτεσταντισμό-Διαμαρτύρηση. Πρωτεργάτης υπήρξε ο Μαρτίνος Λούθηρος. Πολλά έχουν λεχθεί για τον εν λόγω άνθρωπο. Ο άλλοτε μοναχός, ιερέας με προσήλωση στο γράμμα της Καθολικής πίστης και στον Πάπα, έφερε τα άνω κάτω όχι μόνο στην Εκκλησία της Ρώμης αλλά και σε όλο τον κόσμο. Πώς ξεκίνησε όμως όλο αυτό; Ο Μαρτίνος Λούθηρος μέσα από τα μαθήματα που παρέδιδε ως πανεπιστημιακός καθηγητής της θεολογίας ήρθε σε επαφή με την Αγία Γραφή. Μελετώντας την λοιπόν, άρχισε να αντιλαμβάνεται κάποια έως τώρα δεδομένα διαφορετικά. Κατάλαβε ότι πληθώρα καθολικών διδασκαλιών έρχονται σε αντίφαση με την Βίβλο. Μάλιστα, ένα ταξίδι του στην Ρώμη συμβάλλει στην τελική διαμόρφωση των σκέψεών του πάνω στο θέμα. Εκεί, παρατηρεί την ανηθικότητα του κλήρου, τον ξεπεσμό της Εκκλησίας καθώς και την πώληση συγχωροχαρτιών για την άφεση των αμαρτιών ζώντων αλλά και νεκρών. Ήταν γνωστό, άλλωστε, και το ρητό: Μόλις το χρήμα στο κιβώτιο κουδουνίσει, τότε η ψυχή από το καθαρτήριο θα φτερουγίσει. Ο Λούθηρος κλονίζεται. Επιστρέφει στην Γερμανία πλήρως αλλαγμένος και διαφορετικός όσον αφορά τα πιστεύω του. Έτσι αποφασίζει να θυροκολλήσει στην πόρτα του Καθεδρικού Ναού της Βυρτεμβέργης τις 95 θέσεις του, δηλαδή που ενίσταται. Ωστόσο, η πράξη αυτή από μόνη της δεν αποτελούσε κάτι παραπάνω από μία πρόσκληση προς συζήτηση. Δεν ήξερε ότι αυτή η μέρα, η 31η Οκτώβρη του έτους 1517 επρόκειτο να αποτελέσει ένα κοσμοϊστορικό γεγονός. Το θέμα λοιπόν παίρνε τεράστιες διαστάσεις, κάτι που όλοι αντιλαμβάνονται. Ο Λούθηρος αποκτά πάμπολλους οπαδούς, από πανεπιστημιακούς και ιερείς μέχρι απλούς υποτελείς στους φεουδάρχες.

Η Ρώμη κυνηγά ουσιαστικά τον Μαρτίνο, τον οποίο και περνά από διάφορες απολογίες και ανακρίσεις. Ο λαός τον βλέπει συχνά ως ήρωα ονομάζοντάς τον Ηρακλή της Γερμανίας. Σε μία μάλιστα απολογία είπε: «Εάν δε με πείσουν, με επιχειρήματα από την Αγία Γραφή ή με αδιάσειστη λογική, δεν μπορώ να αναιρέσω τις θέσεις μου, γιατί δεν πιστεύω στο αλάθητο του πάπα, ούτε στο αλάθητο των συνόδων, γιατί όλοι γνωρίζουν ότι πολλές φορές και οι πάπες και οι σύνοδοι έχουν σφάλει και έχουν πέσει σε αντιφάσεις. Εγώ έχω πειστεί από τα βιβλικά επιχειρήματα που έχω ήδη αναφέρει, και είμαι απόλυτα ενωμένος με το λόγο του Θεού. Δεν μπορώ και δε θέλω να ανακαλέσω τίποτα, γιατί δεν είναι ορθό, και αντίθετα είναι επικίνδυνο να πράττει κανείς αντίθετα με τη φωνή της συνείδησής του. Ο Θεός ας με βοηθήσει. Αμήν». Πολυγραφότατος, μεταφράζει την Αγία Γραφή για πρώτη φορά σε λαϊκή γλώσσα, στα Γερμανικά, γεγονός τεράστιας σημασίας καθώς απαγορευόταν δια ροπάλου η μετάφραση της Βίβλου.

Η νέα πίστη διαμορφώθηκε σε 5 χονδρικά σημεία: Μόνο η πίστη (τα έργα πηγάζουν από την πίστη, δεν σώζουν), Μόνο η Χάρις, Μόνο η Γραφή (ως κανόνας της πίστεως), Μόνο ο Χριστός (ως μεσίτης και σωτήρας), Μόνο στο Θεό η δόξα. Μέσα από την Μεταρρύθμιση, τοιουτοτρόπως, δημιουργείται αρχικά η Λουθηρανική Εκκλησία και κατ’ επέκτασιν όλος ο Προτεσταντισμός δηλ. η Διαμαρτυρόμενη-Ευαγγελική Εκκλησία. Ωστόσο, ο Λούθηρος επηρέασε βαθύτατα την κοινωνία καθώς όχι μόνο συνέβαλε στην δημιουργία των εθνικών κρατών αλλά και στην αντίληψη περί ισότητας των ανθρώπων. Ακόμη, εμπλούτισε και στέριωσε την Γερμανική Γλώσσα. Στην Ελλάδα, μεταρρυθμισμένες εκκλησίες είναι οι κάθε απόχρωσης Ευαγγελικές Εκκλησίες.

Όσον αφορά την πόλη της Κατερίνης, είναι ευρέως γνωστή η δράση και ύπαρξη της ευάριθμης Ελληνικής Ευαγγελικής Εκκλησίας της πόλης. Στο πλαίσιο του εορτασμού των 500 χρόνων από την Μεταρρύθμιση (1517-2017) διοργανώνεται από την Ελληνική Ευαγγελική Εκκλησία Κατερίνης, το Σάββατο 4 Νοεμβρίου και ώρα 18.30 στο Σχολικό Κτίριο (Νικομηδείας 38) επετειακή εκδήλωση. Θα υπάρξουν τρεις ομιλίες και πρόκειται να συμμετάσχει η χορωδία της Εκκλησίας. Η είσοδος είναι ελεύθερη.

Λάζαρος Κατανάς