Πατριάρχης Αλεξανδρείας Καλλίνικος με καταγωγή από την Πιερία

Ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Καλλίνικος (κατά κόσμον Κωνσταντίνος Κυπαρίσσης, 1800 - 12 Ιουλίου 1889) ήταν Πατριάρχης Αλεξανδρείας.
Βιογραφία

Γεννήθηκε στην Σκοτίνα Πιερίας το 1800, γόνος μεγάλης εκκλησιαστικής οικογένειας με αδιάλειπτη παρουσία στην Εκκλησία από το 16ο αιώνα έως σήμερα. Νεαρός ακόμη, το 1818, εντάχθηκε ως μοναχός στο μοναστήρι της Ολυμπιωτίσσης στην Περιοχή της Ελασσώνας, όπου και τελείωσε την εγκύκλιό του μόρφωση και στη συνέχεια σπούδασε στη Θεολογική Σχολή της Τσαριτσάνης στην οποία και δίδασκε ο μέγας Οικονόμος ο εξ Οικονόμων. Το 1824 μετέβη στην Μητρόπολη Σερρών για την μετακομιδή των λειψάνων ενός μοναχού. Ο οικείος Μητροπολίτης εντυπωσιάστηκε από την μόρφωσή του, αλλά και από την εν γένει παράστασή του και τον κράτησε κοντά του χειροτονώντας τον Πρεσβύτερο στη Μονή Σπαρμού Ελασσώνας και αργότερα Πρωτοσύγκελο. Το 1827, με την μετάθεση του Μητροπολίτη Πορφύριου στην Μητρόπολη Μυτιλήνης, τον ακολουθεί και ο Καλλίνικος ως Πρωτοσύγκελος. Το 1830 στάλθηκε από τους Πατέρες στη Δράμα ως τοποτηρητή του κτήματος που κατείχε εκεί η Μονή Σπαρμού. Και από εκεί κλήθηκε ως Πρωτοσύγκελος του Πατριαρχείου Κωνστανινουπόλεως.

Μετά τον θάνατο του Πορφυρίου χειροτονήθηκε επίσκοπος (1851) και αναλαμβάνει Μητροπολίτης Μυτιλήνης έως το 1853 ή 1855 που μετατέθηκε στη Θεσσαλονίκη. Ως Μητροπολίτης Μυτιλήνης αναμόρφωσε το Οικογενειακό δίκαιο, έκτισε με δαπάνες του τον Ιερό Ναό του Αγίου Θεράποντα και ξανάκτισε την Εκκλησία της Παναγίας της Αγιάσου, ενίσχυσε ποικιλοτρόπως τα Φιλανθρωπικά καταστήματα της Μητροπόλεως του (Σχολεία, Βοστάνειο Νοσοκομείο κλπ.).

Το 1853 μετατίθεται στην Μητρόπολη Θεσσαλονίκης και το 1858 εκλέγεται στο δεύτερο τη τάξη Πατριαρχείο ως Πατριάρχης Αλεξανδρείας. Ως Πατριάρχης Αλεξανδρείας έκτισε με δικές του δαπάνες τον Ιερό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην γενέτειρά του, το σχολείο που διατηρείται ακόμη και σήμερα, ενώ αγόρασε με δικές του δαπάνες όλο το χωριό από τους Τούρκους και άφησε ισόβιο κληροδότημα στην Ιερά Μονή Αγίου Διονυσίου Λιτοχώρου από 300 οθωμανικές λίρες για τη μισθοδοσία των δασκάλων. Επίσης με δική του δαπάνη σπούδασαν οι Δημήτριος Βερναρδάκης από τη Μυτιλήνη και ο Ιωάννης Ολύμπιος από τη Σκοτίνα. Είχε την τιμή να φέρει τα άμφια του μαρτυρικού Οικουμενικού Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄. Προσπάθησε ανεπιτυχώς να επιφέρει την ένωση με την Κοπτική Εκκλησία, ενώ συνέβαλε καθοριστικά στη Λύση του «Λειμωνιακού ζητήματος».

Στις 24 Μαΐου 1861 παραιτήθηκε του θρόνου για λόγους υγείας. Σε εκλογή για την ανάδειξη Οικουμενικού Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως πλειοψήφησε παρά την θέλησή του και δεν δέχτηκε τον θρόνο. Πέθανε στη Μυτιλήνη το 1889 και η κηδεία του έγινε δημοσία δαπάνη κατόπιν εντολής του Σουλτάνου.Αξιοσημείωτο βέβαια είναι ότι κατα την κηδεία εκπροσωπήθηκαν όλες οι πολιτικές,οικονομικές,στρατιωτικές,και προξενικές αρχές της νήσου Μυτιλήνης ενώ τιμές στον νεκρό Πατριάρχη απέδωσαν ένας Λόχος του Οθωμανικού Στρατού και ένας ελληνικός λόχος σημάδι και αυτό της τιμής και της αναγνώρισης που απολάμβανε και στις δυο πλευρές του Αιγαίου,και για την ιστορία ουδέποτε πριν και μετά δεν τιμήθηκε έτσι Έλληνας και δη Κληρικός.Τιμάται ιδιαιτέρως στη Σκοτίνα ως Μέγας Ευεργέτης. Η προτομή του βρίσκεται στην κεντρική Πλατεία της Άνω Σκοτίνας, αλλά και στην Μυτιλήνη, με εκτενείς αναφορές στον τοπικό περιοδικό τύπο (βλέπε «Λεσβιακό Ημερολόγιο», αλλά και τα κατά καιρούς εκδοθέντα βιβλία σε Κατερίνη και Μυτιλήνη).
Φιλανθρωπικές Δραστηριότητες του Πατριάρχου Καλλινίκου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας κ.κ.Καλλίνικος στο διάστημα που υπήρξε Μητροπολίτης Μυτιλήνης αλλά και ως Πατριάρχης συνέβαλε οικονομικά στα κάτωθι και υπήρξε Μέγας Ευεργέτης
Σχολεία Δημογεροντίας Μυτιλήνης (Υπήρξε Αρχιέφορος της εκπαίδευσης στην Μυτιλήνη την περίοδο της τουρκοκρατίας).
Ιερόν Νοσοκομείο Βοστάνειο (μαζί με τον έμπορο Βοστάνη από τα Πάμφιλα Λέσβου) του οποίου υπήρξε και πρόεδρος από 1843-1858)
Ιερός Ναός Αγίου Θεράποντα προκυμαία Μυτιλήνης, μοναδικός στην αρχιτεκτονική του δομή στον ορθόδοξο χώρο και στολίδι της Μυτιλήνης ,έργο του Μυτηληναίου Αργύρη Αδαλή μαθητού του Ερνέστο Τσίλλερ.
Έκτισε με χρήματά του το Επισκοπικό Μέγαρο στον Άνω Χάλικα της Μυτιλήνης, ο οποίος έμεινε γνωστός ως ο πύργος του Δεσπότη και σήμερα δεν υπάρχει.
Ιερός Ναός Παναγίας Αγιάσσου Λέσβου.
Ιερά Μονή Λειμώνος στην Λέσβο και το Σχολείο που διατηρούσε για τους γύρω Οικισμούς.
Καθεδρικό Ιερό Ναό του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας(μαζί με το Βαρώνο Τοσίτσα από το Μέτσοβο).
Ιερό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Άνω Σκοτίνας.
Σχολείο Σκοτίνας (για το οποίο εκτός απο το κτίριο σώζονται και οι κατά καιρούς επιστολές του προς την Ιερά Μονή Αγίου Διονυσίου Λιτοχώρου,προς την Επισκοπή Πλαταμώνος αλλά και προς την Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης μέσα από τις οποίες έδιδε οδηγίες για την ορθή διαχείριση του κληροδοτήματος του.
Επίσης ανέλαβε να σπουδάσει πάρα πολλά άπορα παιδιά αναλαμβάνοντας όλες τις οικονομικές υποχρεώσεις όπως λ.χ ο μετέπειτα ακαδημαϊκός Δημήτριος Βερναρδάκηςαπό την Μυτιλήνη.
Τέλος ανέλαβε εξ ολοκλήρου το κόστος ανοικοδόμησης της πόλεως της Μυτιλήνης μετά από τους σεισμούς του 1867 χωρίς να κάνει διακρίσεις σε χριστιανούς και μουσουλμάνους κερδίζοντας έτσι την αγάπη όλων.
Εξαγοράζει από τον Τούρκο χότζα την τοποθεσία Μουρταζάτικα, την οποία είχε αρπάξει ο χότζας του Πλαταμώνα
Δίνει στον χότζα 500 λίρες και αφιερώνει την τοποθεσία στην Εκκλησία του χωριού την Κοίμηση της Θεοτόκου "Ίνα εσοδεύει προς συντήρησιν"
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πατριάρχης Χρυσόστομος Α.Παπαδόπουλος«ο Αλεξανδρείας Καλλίνικος ως υποψήφιος Οικουμενικός Πατριάρχης» Αλεξάνδρεια 1913
Μητροπολίτου Μυτιλήνης κ.κ. Ιακώβου Κλεόμβροτου «Το ευρεθέν αρχείο του Πατριάρχου Αλεξανδρείας κ.κ Καλλινίκου Κυπαρίση» Μυτιλήνη 1933
Μητροπολίτου Μυτιλήνης κ.κ. Ιακώβου Κλεόμβροτου « Καλλίνικος Μητροπολίτης Μυτιλήνης» Μυτιλήνη 1934
Στ.Κολαξιζέλη «Θρύλος και Ιστορία της Αγιάσου » Μυτιλήνη 1948
Ιωάννης Μουτζούρης «Καλλίνικος Μητροπολίτης Μυτιλήνης» Μυτιλήνη 1963
Ευαγγέλου Σκουβαρά «Ολυμπιώτισσα» 1967
Γρηγόριος Δ. Βερναρδάκης «Οι Βερναρδάκηδες πνευματικοί πρόδρομοι της Λεσβιακής λευτεριάς» Μυτιλήνη 1968
Ζαννή Π. Καμπούρη «Θεομηνίες στην Λέσβο το 19ο αιώνα» Μυτιλήνη 1978
Ιωάννου Καλιαμπού «Λαϊκή παράδοση στον Κάτω Όλυμπο», Σκοτίνα 1981
Ευαγγέλου Καραγιάννη «Ο Ιωάννης Ολύμπιος, ο σοφός γυμνασιάρχης της Μυτιλήνης», Μυτιλήνη 1982
Ιωάννης Καλιαμπός «Απ'ν'Απαλνή Σκοτίνα σ'ν'Ακατνή»,Σκοτίνα 1990
Ιωάννης Καλιαμπός « Η Σκοτίνα »,1990
Φωκάς Α. Αγγελάτος «Συμβολή εις την ιστορία του Ιεράρχου Καλλινίκου Κυπαρίσση ως Μητροπολίτου Θεσ/νίκης(1843-1853)» Θεσ/νίκη 1992
Βασίλειος Δ. Κουκουσάς «ο Όλυμπος εις τους αιώνες Ε΄και ΣΤ΄Πανελλήνιο συνέδριο» Ελλασώνα 1993
Αίγειρος «Φωτεινές μορφές της Πιερίας » Κατερίνη 1998
Εστία Πιερίδων Μουσών «2ο επιστημονικό συνέδριο», Κατερίνη 2002
Βασίλειος Δ.Κουκουσάς «Ο εκ Σκοτίνης Πιερίας Πατριάρχης Αλεξανδρείας Καλλίνικος-2ο Επιστημονικό Συνέδριο της Εταιρίας Πιερικών Μελετών», Κατερίνη 2002
Βασίλειος Δ. Κουκουσάς « Ενθυμήσεις λειτουργικών βιβλίων Ιερού Ναού Κοιμήσεως Θεοτόκου Άνω Σκοτίνας» Θεσ/νίκη 2002
Οικονόμος π.Αθανάσιος Ιωαν. Τσαρούχας «ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Καλλίνικος Κυπαρίσσης(1800-1889) Συμβολή στον βίο και στο έργο του» Σκοτίνα 2011