Βολιώτες χαρίζουν ακίνητα στο δημόσιο

Αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στα φορολογικά βάρη του ΕΝΦΙΑ και χαρίζουν… τα ακίνητά τους στο δημόσιο. Είκοσι μεγάλα ακίνητα στη Μαγνησία έχουν περιέλθει ήδη στα χέρια του Δημοσίου αφού οι ιδιοκτήτες τους  λόγω αδυναμίας να πληρώσουν τον ΕΝΦΙΑ δήλωσαν ότι παραιτούνται από την κυριότητα του ακινήτου.

Ρεπορτάζ: ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ

Την ίδια ώρα όπως αποκάλυψε στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ ο  Γιάννης Κόνσουλας, πρόεδρος του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Εφετείου Λάρισας, καταγράφεται ραγδαία μείωση, που αγγίζει το 80%, στις  συμβολαιογραφικές πράξεις, σε μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο κατά την οποία δεκάδες ιδιοκτήτες ακινήτων τα χαρίζουν κυριολεκτικά στο δημόσιο, διότι αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στα φορολογικά βάρη και τον ΕΝΦΙΑ. Περισσότερες από 20 παρόμοιες περιπτώσεις έχουν καταγραφεί στο Βόλο και την ευρύτερη Μαγνησία, την τελευταία πενταετία, ενώ στο μεταξύ, δεκάδες ακόμη ιδιοκτήτες προσανατολίζονται προς την ίδια κατεύθυνση, αναλογιζόμενοι το βάρος της οικονομικής ευθύνης που επωμίζονται, υπό τις παρούσες συνθήκες.

Σε πρώτη ανάγνωση, το παραπάνω φαινόμενο θεωρείται πρωτοφανές στα ελληνικά χρονικά, αλλά σύμφωνα με τους καλά κατέχοντες το θέμα, είναι φυσική απόρροια της οικονομικής ύφεσης που οξύνεται διαρκώς και βρίσκεται σε απόλυτη συνάφεια με τον ασφυκτικό κλοιό των υπέρογκων υποχρεώσεων που έχουν πλέον οι ιδιοκτήτες ακινήτων απέναντι στο κράτος.

Οπως εξήγησε στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ ο Γιάννης Κόνσουλας, πρόεδρος του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Εφετείου Λάρισας, πρόκειται για μια μονομερή σύμβαση, μέσω της οποίας ο ιδιοκτήτης δηλώνει ότι παραιτείται από την κυριότητα του ακινήτου από το οποίο επιθυμεί να απαλλαγεί. Στην προκειμένη περίπτωση το ακίνητο καθίσταται χωρίς ιδιοκτήτη, δηλαδή αδέσποτο, σύμφωνα με τον όρο που χρησιμοποιείται και περιέρχεται στο ελληνικό δημόσιο.

Στις προ κρίσης εποχές, κάτι τέτοιο θεωρούταν αδιανόητο και πέρα από τη σφαίρα της λογικής. Στην παρούσα φάση, ωστόσο, καθίσταται δυσβάσταχτο το βάρος της αποδοχής ενός ακινήτου και γι’ αυτό το λόγο υιοθετείται η παραπάνω λύση, προκειμένου να απαλλαγούν ιδιοκτήτες ή κληρονόμοι ακινήτων, από ΕΝΦΙΑ και λοιπές φορολογικές υποχρεώσεις.

«Σαφώς είναι ένα καινούργιο φαινόμενο» σχολιάζει ο κ. Κόνσουλας, για να προσθέσει ότι «αρκετοί ιδιοκτήτες αναφέρουν ότι αδυνατούν να συντηρήσουν το ακίνητο που διαθέτουν και αυτό είναι, άλλωστε, εμφανές, προσθέτει ο ίδιος, αν παρατηρήσει κανείς την εικόνα που παρουσιάζουν δεκάδες ακίνητα, τα οποία αδυνατούν να συντηρήσουν οι κάτοχοί τους, για προφανείς λόγους».

Παράλληλα ο ίδιος υπογραμμίζει ότι «το νέο φαινόμενο είναι ένα δείγμα των ημερών, της μνημονιακής και μεταμνημονιακής εποχής. Κάποτε τα ακίνητα θεωρούνταν επένδυση και πηγή επιπλέον εσόδων για τους ιδιοκτήτες, οι οποίοι διαπιστώνουν σήμερα ότι τα χρήματα που κάποτε επένδυσαν, για να έχουν κάτι στα γεράματά τους, δεν έχουν πλέον καμία αξία».

Σχολιάζοντας το μέλλον, ο κ. Κόνσουλας το χαρακτηρίζει «δυσοίωνο» διότι παρατηρείται μείωση της εισπραξιμότητας των εσόδων του δημοσίου, γεγονός που μεταφράζεται, σύμφωνα με την άποψη που διατυπώνει ο ίδιος, «σε νέα μέτρα και ενδεχομένως κόφτη».

Ελάχιστες συμβολαιογραφικές πράξεις

Εντονο προβληματισμό προκαλεί, εξάλλου, στα 250 περίπου μέλη του συμβολαιογραφικού κλάδου, που δραστηριοποιούνται στη Μαγνησία, η δραματική μείωση των συναλλαγών, η οποία υπολογίζεται σε ποσοστό 80% σε σύγκριση με την περσινή χρονιά, ενώ την ίδια στιγμή καταγράφονται οι πρώτες παραιτήσεις.

Οι ελάχιστες συμβολαιογραφικές πράξεις που πραγματοποιούνται, σε συνάρτηση με τη δραματική μείωση των γονικών παροχών και μεταβιβάσεων ακινήτων, δημιουργούν ένα ασφυκτικό κλοιό γύρω από τα μέλη του κλάδου, τα οποία ατενίζουν με περίσκεψη και προβληματισμό το μέλλον.

Σκιαγραφώντας την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, ο πρόεδρος του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Εφετείου Λάρισας, Γιάννης Κόνσουλας, υπογραμμίζει ότι ορισμένοι συμβολαιογράφοι έχουν ήδη αποχωρήσει, εφόσον τεκμηριώνουν δικαίωμα σύνταξης, ενώ παράλληλα υπάρχουν θέσεις που δεν έχουν καλυφθεί, διότι δεν υπάρχει ενδιαφέρον συμμετοχής στις εξετάσεις για το συμβολαιογραφικό κλάδο.

Παράλληλα, υπάρχουν περιπτώσεις συμβολαιογράφων οι οποίοι αλλάζουν νομική κατεύθυνση, ειδικά οι νεοδιορισθέντες, λόγω των υπέρογκων ασφαλιστικών εισφορών και της κατακόρυφης πτώσης των συμβολαιογραφικών πράξεων.

«Υπολογίζουμε ότι το 55% με 60% του εισοδήματος θα διατίθεται σε φόρους και ασφαλιστικές εισφορές. Κατά συνέπεια το υπόλοιπο 40%, που απομένει, είναι φύσει αδύνατο να καλύψει τη διατροφή της οικογένειας, ΕΝΦΙΑ και λοιπές υποχρεώσεις» σημειώνει ο κ. Κόνσουλας.

 Ενδεικτικό των προαναφερθέντων, είναι το γεγονός ότι στο φετινό διαγωνισμό των συμβολαιογράφων, οι υποψήφιοι, ήταν οι μισοί σε σχέση με τις προκηρυχθείσες θέσεις. «Κάποτε ήταν δεκαπλάσιοι οι υποψήφιοι και συναγωνίζονταν για μια θέση, ενώ στο διαγωνισμό που έγινε πριν από δύο, περίπου, μήνες, οι υποψήφιοι ήταν οι μισοί» επισημαίνει ο πρόεδρος του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Εφετείου Λάρισας.

Ενας βασικός λόγος που οδήγησε στο «πάγωμα» των συμβολαιογραφικών πράξεων είναι «η ανασφάλεια που υπάρχει στις συναλλαγές» όπως επισημαίνει ο κ. Κόνσουλας, ο οποίος τονίζει παράλληλα ότι «κατά τη γνώμη μας ο ΕΝΦΙΑ είναι ένας άδικος νόμος που τιμωρεί την ιδιοκτησία και το δεύτερο σημείο που προβληματίζει, είναι το πιστοποιητικό που είναι απαραίτητο στις συμβολαιογραφικές πράξεις. Αν υπάρχει έστω κι ένα μικρό λάθος, εξηγεί ο ίδιος, συνεπάγεται ακυρότητα του συμβολαίου».

Στο μεταξύ, οι συμβολαιογράφοι ανά την Ελλάδα προτάσσουν θέματα μείζονος σημασίας όπως η μείωση της γραφειοκρατίας, η απλοποίηση των συναλλαγών των πολιτών με το δημόσιο και η κατάργηση του ΕΝΦΙΑ.

«Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν ανάγκη από χρήματα και αναγκάζονται να πουλήσουν τα ακίνητά τους για να καλύψουν κάποιες βιοποριστικές ανάγκες. Πλην όμως αποτελεί «σκόπελο» για τους ίδιους η όλη διαδικασία και γραφειοκρατία του ΕΝΦΙΑ, επειδή παλιότερα είχαν κάνει κάποιο λάθος ή δεν είχαν γράψει σωστά το ακίνητο» όπως υπογραμμίζει ο κ. Κόνσουλας. Ο ίδιος σημειώνει παράλληλα ότι «εκτός του ότι είναι ένας φόρος ο οποίος τιμωρεί την ιδιοκτησία, ο ΕΝΦΙΑ προβλέπει την είσπραξη εσόδων από πρόστιμα και προσαυξήσεις και όχι από αυτό καθαυτό το φόρο».

Το γενικότερο πλαίσιο που έχει δημιουργηθεί, εντείνει την ανασφάλεια των συναλλασσόμενων αφενός και των μελών του συμβολαιογραφικού κλάδου αφετέρου, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται αδιέξοδα, τα οποία σε κάθε περίπτωση αναζητούν επειγόντως λύση.

Ερευνα της ΕΛΣΤΑΤ

Σταθερή πτώση εργασιών είχαν οι συμβολαιογράφοι της χώρας την περίοδο 2004 - 2014, σύμφωνα με τη νέα έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ, που διεξήχθη σε συνεργασία των συμβολαιογραφικών συλλόγων και ήρθε πρόσφατα στη δημοσιότητα.

Ειδικότερα, η μείωση ανέρχεται στο 55% (500.992 πράξεις το 2014 έναντι 1.114.479 πράξεων το 2004) και ανάλογη είναι η μείωση του εισπραχθέντος χαρτοσήμου (ωστόσο, επειδή κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας έχουν γίνει καταργήσεις και αλλαγές στο χαρτόσημο, δεν κρίνεται ασφαλές να γίνουν διαχρονικές συγκρίσεις).

Ως προς τη μεταβολή των αντικειμένων κατά τα έτη 2004 - 2014, τη μεγαλύτερη μείωση παρουσιάζουν οι πράξεις που αφορούν στα δάνεια με (78,1%), στις δωρεές «αιτία θανάτου» (74,5%), στις αγοραπωλησίες ακινήτων (73,8%) και στις γονικές παροχές (72,2%). Αύξηση σημειώνεται στις διαλύσεις εταιρειών με ποσοστό μεταβολής 90,3% και στις διαθήκες με 19%.

Το 2014, οι λοιπές (άλλες) πράξεις συμμετέχουν στο 40% του συνόλου των συμβολαιογραφικών πράξεων, ενώ τα πληρεξούσια αποτελούν το 35%, οι αγοραπωλησίες ακινήτων το 9% και οι γονικές παροχές το 5%.

ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ