Η Νέα Έφεσος είναι μεγάλος οικισμός στο νομό Πιερίας. Διοικητικά ανήκει στο δήμο Δίου - Ολύμπου και αποτελεί το ομώνυμο Δημοτικό Διαμέρισμα (Δ. δ. Νέας Εφέσου). Η απόσταση από την Κατερίνη είναι 7 χιλιόμετρα.
Αριθμεί 1.859 κατοίκους (με βάση την απογραφή του 2011) που στη συντριπτική τους πλειοψηφία είναι αγρότες.
Ο οικισμός το 1953 από Στουπί ή Στουπείον μετονομάστηκε σε Νέα Έφεσο[1] , εξαιτίας της εγκατάστασης Μικρασιατών προσφύγων από την περιοχή της αρχαίας Εφέσου γύρω από την Τούμπα. Ήδη από τα Βυζαντινά χρόνια υπήρχε στην πλαγιά της Τούμπας χωριό εντοπίων κατοίκων, με το όνομα Παλιοχώρα. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας ο οικισμός μεταφέρθηκε στα πεδινά και μετονομάστηκε σε Στουπί ή Σπη, από το όνομα ενός φυτού με το οποίο οι κάτοικοι κατασκεύαζαν σχοινιά και πανιά πλοίων.Στο χωριό υπάρχει εξαθέσιο Δημοτικό Σχολείο και διθέσιο νηπιαγωγείο, ΚΑΠΗ. Μεταξύ άλλων η Νέα Έφεσος έχει ένα σύγχρονο ιατρείο. Στη Νέα Έφεσο είναι και η έδρα του αθλητικού κέντρου ποδοσφαίρου της ΕΠΟ. [2]
Ο κεντρικός ναός του είναι αφιερωμένος στους Τρεις Ιεράρχες.Στο πάνω χωριό υπάρχει η μεγάλη εκλησία του Ιωάννη του Θεολόγου, το νεκροταφείο και εκεί εφάπτεται και ο Ναός του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, προς τιμήν του οποίου διεξάγονται στα τέλη του Αυγούστου κάθε χρόνο , μουσικές και χορευτικές εκδηλώσεις, με τίτλο "Προδρόμεια". Στην ανατολική πλευρά των ναών βρίσκεται και το σπήλαιο των "Επτά Παίδων", νέα κατασκευή για τον ομώνυμο θρησκευτικό θρύλο του Κιρκιντζέ (Έφεσος).
Ο Άγιος Ιωάννης Πρόδρομος είναι αναστηλωμένη μεταβυζαντινή εκκλησία με τοιχογραφίες των μέσων του 18ου αιώνα.
Στη Νέα Έφεσο είναι και η έδρα του τοπικού ραδιοφωνικού σταθμού "Ράδιο Μάνος".
Το χωριό διαθέτει δύο πολιτιστικούς συλλόγους. Ο πρώτος σύλλογος είναι ο "Ηράκλειτος" κυρίως με συμμετοχή του προσφυγικού στοιχείου. Το 2001 ιδρύθηκε Αθλητικός-Πολιτιστικός και Οικολογικός Σύλλογος «Το Στουπί» στη Νέα Έφεσο στο οποίο δρουν κυρίως οι ντόπιοι κάτοικοι. Η τοπική ποδοσφαιρική ομάδα λέγεται Μακεδονικός Νέας Εφέσου και αγωνίζεται στην Β΄ ερασιτεχνική κατηγορία του τοπικού πρωταθλήματος της Ε.Π.Σ. Πιερίας. Ο ίδιος σύλλογος διαθέτει και ομάδα καλαθόσφαιρας (μπάσκετ) με ακαδημίες και ανδρικό τμήμα στο Α τοπικό της Ε.ΚΑ.Σ. ΚΕ.Μ.
Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στην περιοχή της Νέας Εφέσου υπήρχε κατά την αρχαιότητα η πόλη Ακεσαμεναί με ιδρυτή τον Ακεσαμενό που μνημονεύεται από τον Όμηρο. Στην ίδια περιοχή υπάρχει και ο τύμβος των 25.000 Μακεδόνων που σκοτώθηκαν στη Μάχη της Πύδνας[4].
Κατά τους Βυζαντινούς χρόνους, το χωριό βρισκόταν στην πλαγιά της Τούμπας, με το όνομα "Παλιόχωρα". Αργότερα όμως και με παρέμβαση του τότε Δεσπότη, έφυγαν από αυτή την τοποθεσία επειδή στην περιοχή παρατηρούνταν μεγάλη παιδική θνησιμότητα και εγκαταστάθηκαν στον βάλτο.
Την περίοδο της Τουρκοκρατίας η Νέα Έφεσος ήταν οικισμός και ονομάστηκε Σπη, από το τουρκικό όνομα ενός φυτού της περιοχής που απορροφούσε το νερό του βάλτου. Ο επίσκοπος Παρθένιος Βαρδάκας περιγράφει (πριν από τα 1912) το χωριό και λέει ότι βρίσκεται στην εύφορη πεδιάδα του Αίσωνα κοντά στη σιδερένια γέφυρα που κατασκεύασαν οι Τούρκοι και σημειώνει ότι το όνομα Στουπί -κατά συγκοπή Σπη - προέρχεται από την εγχώρια παραγωγή κάνναβης (στουπί). Με αυτό φτιάχνουν σχοινιά πλοίων, αλιευτικά δίχτυα, χονδρά λινά υφάσματα και πανιά πλοίων.
Ο περιηγητής Λεόν Εζέ αναφέρει το χωριό με την ονομασία Στουπί. Χαρακτηριστικά λέει ότι έχει 50 σπίτια, μια παλιά εκκλησία του Αγίου Προδρόμου, βρέθηκαν μνημεία από μάρμαρο και βυζαντινές επιγραφές. [5]
Το Σπι, σύμφωνα με τον Τρύφωνα Ευαγγελίδη, είχε 230 κατοίκους γύρω στο 1910 .[6] .
Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα το χωριό αποτελούνταν από 60 περίπου σπίτια και αριθμούσε περίπου 380 κατοίκους, που ασχολούνταν με τη γεωργία και κτηνοτροφία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΜΗ ΓΡΑΦΕΤΕ GREEKGLISH !