Η συμβολή του αθλητικού τουρισμού στις τοπικές κοινωνίες

Παρέμβαση 20 νέων αυτοδιοικητικών από όλη την Ελλάδα

Νέοι αυτοδιοικητικοί απ όλη την Ελλάδα παίρνουν πρωτοβουλία και συνυπογράφουν την ανάγκη εξεύρεσης επιπλέον πόρων για τις τοπικές κοινωνίες και την ανάπτυξή τους, από τον αθλητικό τουρισμό.

Έχοντας περάσει περίπου μια δεκαετία από την μεγαλύτερη διοργάνωση που ανέλαβε ποτέ η Ελλάδα, τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, πολλά έχουν αλλάξει, τόσο σε οικονομικό επίπεδο, με την κρίση, όσο και στο τι είδους ανάπτυξη θέλουμε και επιδιώκουμε ως χώρα, αλλά και ως τοπικές κοινωνίες ξεχωριστά. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες, πέραν από την αίγλη που έδωσαν στην χώρα, άφησαν μεγάλα δημοσιονομικά κενά με τον υπέρογκο προϋπολογισμό που είχαν, αλλά δυστυχώς και αθλητικές εγκαταστάσεις που δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ ξανά και αφέθηκαν σε εγκατάλειψη, χωρίς κάποιο μεταολυμπιακό πλάνο αξιοποίησής τους. Το πρίσμα και η λογική ότι αφού τη διοργάνωση την ανέλαβε η Αθήνα και οι εγκαταστάσεις έγιναν εκεί, άφησε ουσιαστικά πολύ πίσω την ανάπτυξη της περιφέρειας και των αθλητικών  εγκαταστάσεων της επαρχίας, που θα μπορούσαν και χρήματα να φέρουν στις κατά τόπους τοπικές κοινωνίες, όσο και αθλητές θα μπορούσαν να αναδείξουν. Και εδώ, δέκα χρόνια μετά, καθίσταται η ανάγκη ανάδειξης του αθλητικού τουρισμού για τις τοπικές κοινωνίες, με τον εκσυγχρονισμό των υπαρχουσών εγκαταστάσεων, αλλά και τη δημιουργία νέων, όπου αυτό είναι εφικτό, προκειμένου να έρθουν επιπλέον πόροι στις τοπικές κοινωνίες, με συγκεκριμένο στρατηγικό σχεδιασμό και πλάνο, στο θεματικό κομμάτι του αθλητικού τουρισμού, που η τοπική αυτοδιοίκηση έχει την ανάγκη να προβάλει και να στηρίξει. 

Το συγκριτικό πλεονέκτημα που έχουμε ως χώρα, με το μεσογειακό κλίμα, είναι ικανό να φέρει δωδεκάμηνο τουρισμό που θα δημιουργούσε τις κατάλληλες συνθήκες για την ανάληψη αθλητικών οργανώσεων σε πολλές τοπικές κοινωνίες, είτε στα νησιά, είτε στην ηπειρωτική Ελλάδα, όπου και αθλητές θα διέμεναν στις πόλεις αυτές κατά τη διάρκεια των events, αλλά και θεατές θα συνδύαζαν τις διακοπές τους, με την αθλητική τους ψυχαγωγία. Επιπλέον η διαφήμιση ενός αθλητικού γεγονότος, θα λειτουργούσε πολλαπλασιαστικά για την προβολή της πόλης ή του χωριού, όπου θα έδινε και τις εναλλακτικές επιλογές ανακάλυψής τους. Οι περιφέρειες και οι δήμοι θα πρέπει να καταβάλουν προσπάθεια για τη δημιουργία ενός πλάνου ανάπτυξης του αθλητικού τουρισμού, αφού βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο αυτή τη στιγμή και με δεδομένο ότι εστιάζεται μέχρι στιγμής, μόνο στην Αθήνα, με την ανάληψη κατά καιρούς, μεγάλων αθλητικών διοργανώσεων και συνεδρίων. Πολλά παραδείγματα υπάρχουν από τοπικές κοινωνίες που έχουν αρχίσει την ανάπτυξη δράσεων και πρωτοβουλιών για τη δημιουργία branding στον αθλητικό τουρισμό, αφού ευνοούνται τόσο από το φυσικό περιβάλλον, όσο και από τη γεωγραφική τους θέση.

Ενδεικτικά, στην Ήπειρο για παράδειγμα, διοργανώνονται, τόσο στα Γιάννενα κάθε χρόνο, ο παραλίμνιος γύρος της Παμβώτιδας με εκατοντάδες δρομείς απ’ όλη την Ελλάδα, που φέρνει επιπλέον επισκέπτες για την πόλη, όσο και στον ορεινό όγκο της Ηπείρου, που διοργανώνονται με επιτυχία στα Ζαγόρια ημιμαραθώνιοι ορεινού όγκου, με βαθμό δυσκολίας. Όπως και κωπηλατικοί αγώνες στην Παμβώτιδα, κατά μήκος της λίμνης, κάνοντας την πόλη ευρύτερα γνωστή και σε αυτό το άθλημα. Στο Αμύνταιο της Φλώρινας, με τις τέσσερις λίμνες, γίνεται κανό, αλλά και στο Νυμφαίο, με το κέντρο προστασίας της αρκούδας και του λύκου, κυριαρχούν ο αεροπτερισμός, η ορειβασία, η ποδηλασία και οι περιπατητικές διαδρομές, που φέρνουν επιπλέον έσοδα στην τοπική κοινωνία από τις αθλητικές δράσεις των επισκεπτών.

  Η Καλαμάτα με το εξαιρετικό φυσικό περιβάλλον, το ήπιο κλίμα, το πανέμορφο θαλάσσιο μέτωπο, την πεδινή ενδοχώρα και τον επιβλητικό ορεινό όγκο του Ταϋγέτου να αγκαλιάζει την πόλη, μπορεί να αναπτύξει τον αθλητικό τουρισμό σε όλες τις μορφές (θαλάσσια αθλήματα, ιστιοπλοΐα, ορειβασία, πεζοπορία, ορεινή και πεδινή ποδηλασία, κλασικός αθλητισμός, αναρρίχηση) υπό την μορφή διοργανώσεων και εκδηλώσεων σε επίπεδο μαζικού αλλά και προπονητικού αθλητισμού, συνδυάζοντας τις διακοπές με την άθληση. Επίσης η εκμετάλλευση του παραλιακού κομματιού της πόλης για θαλάσσια σπορ, μπορεί να φέρει επιπλέον παραθεριστές το καλοκαίρι. Στην Μάνη οι επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν τοπία που σπάνια συναντάς, πεζοπορίες στο Ακρωτήριο Ταίναρο ή Κάβο Ματαπάς, το νοτιότερο άκρο της ηπειρωτικής Ελλάδας και της βαλκανικής χερσονήσου, σου αφήνουν εικόνα μοναδική . Πρόκειται για το ακρωτήριο της μεσαίας νότιας χερσονήσου της Πελοποννήσου μεταξύ του Λακωνικού και του Μεσσηνιακού κόλπου. 

Σε μικρό και απομονωμένο σπήλαιο του Ταινάρου, αναφέρεται η ύπαρξη νεκρομαντείου του Ποσειδώνα ή ψυχοπομπείου τόσο από τον Παυσανία, όσο και από τον Πλούταρχο, μοναδική εξόρμηση. Σημαντική ανάδειξη στη πόλη του Γυθείου τα τελευταία δυο χρόνια είναι η φιλοξενία του πανελλήνιου πρωταθλήματος beach soccer όπου συμμετέχουν ομάδες από όλη την Ελλάδα κι έχει προσεγγίσει το ενδιαφέρον του τουρισμού, ενώ σε εξέλιξη είναι ποδηλατόδρομος που θα χαρίζει στους επισκέπτες την ευκαιρία να περάσουν από όλη την πόλη του Γυθείου και να οδηγηθούν προς την παραλία. Τα μαθήματα ιστιοπλοΐας, αλλά και οι αγώνες που διεξάγονται κατά καιρούς, φιλοξενούν τουρίστες και δίνουν σημαντική πνοή στην αύξηση του τουρισμού. Σε όλες τις παραλίες γίνονται θαλάσσια σπορ, μαθήματα kite surfing κλπ. Σύλλογοι διοργανώνουν ορειβασίες στον Ταΰγετο, ενώ υπάρχουν πολλά αθλήματα που μπορούν να προσεγγίσουν τον τουρισμό σε όλο το Δήμο Ανατολικής Μάνης με σωστή και καλή ανάδειξη αυτών.

Στην Θεσσαλονίκη, στο περίφημο περιαστικό δάσος του Σέιχ Σου, αλλά και στον Χορτιάτη, τόσο η ορεινή ποδηλασία, όσο και οι αγώνες αντοχής, μπορούν να φέρουν επιπλέον επισκέπτες και έσοδα στην πόλη, όπως και από τις εγκαταστάσεις στo Πανόραμα του δήμου Πυλαίας –Χορτιάτη (κλειστό κολυμβητήριο, κλειστό αθλητικό κέντρο) και μπορούν να χρησιμοποιηθούν από επισκέπτες και αθλητές, (από Ρωσία για παράδειγμα) λόγω της γεωγραφικής τους θέσης, με πολλαπλά οφέλη. Ενώ και στη γειτονική Θέρμη, (δίπλα στο αεροδρόμιο), αλλά και στο Ωραιόκαστρο και στην Νεάπολη-Συκιές, που βρίσκονται περιμετρικά της Θεσσαλονίκης, θα μπορούσαν να αποτελέσουν τόποι φιλοξενίας αθλητών και προπονήσεων, κάνοντάς τις αθλητικούς κόμβους στα Βαλκάνια. Το δε θαλάσσιο μέτωπο της Θεσσαλονίκης που εκτείνεται για πολλά χιλιόμετρα, αλλά ταυτόχρονα μέσα στον Θερμαϊκό κόλπο, είναι ιδανικό για διοργανώσεις αγώνων σπορ ανοιχτής θαλάσσης παγκοσμίου επιπέδου. Η Ξάνθη, με τις αθλητικές της υποδομές κυρίως στο ποδόσφαιρο θα μπορούσε να φιλοξενήσει διεθνή τουρνουά, εκμεταλλευόμενη και τη γεωγραφική της θέση στον βορρά, όπως και old town city trails, rafting, canoe cayak και αναρρίχηση στον Νέστο. 

Το Μεσολόγγι θα μπορούσε να δημιουργήσει οικοτουριστικές δράσεις, εκμεταλλευόμενο το οικοσύστημά του, που να συνδυάζουν περιβάλλον και ήπιο περιπατητικό αθλητισμό, όπως η ποδηλασία. Στην Εύβοια, για παράδειγμα, διοργανώνονται, στην Κύμη, κάθε χρόνο,  η Ανάβαση -Ράλι Κύμης με εκατοντάδες συμμετέχοντες απ’ όλη την Ελλάδα, που φέρνει επιπλέον επισκέπτες για την όμορφη κωμόπολη, γενέτειρα του μεγάλου ευεργέτη του 21^ου αι. και διακεκριμένου επιστήμονα Γεωργίου Παπανικολάου, και στην Χαλκίδα διεξάγονται πανελλήνιοι αγώνες Motocross στην πίστα ΠΕΙ ΔΟΚΟΥ, mountain bike στα Γυρίσματα Αφρατίου, καθώς επίσης και αγώνες διεθνείς Kickboxing, πανελλήνιοι αγώνες canoe - kayak και jet-ski στα τρελά νερά του Πορθμού Ευρίπου, στην όμορφη Παραλία της Χαλκίδας.

Στα νησιά, όπως η Σύρος, η πρωτεύουσα των Κυκλάδων, που φέτος διοργανώνει και το final 4 του βόλεϊ, τέτοιες διοργανώσεις θα φέρουν επιπλέον έσοδα και επισκέπτες στην πόλη, καθώς και η εκμετάλλευση του κολυμβητηρίου για κολυμβητικούς αγώνες, σε ένα νησί με μεγάλα περιθώρια τουριστικής αθλητικής ανάπτυξης. Η Σαντορίνη, με τον υψηλό τουρισμό, έγινε γνωστή παγκοσμίως τελευταία και για την διοργάνωση τελικών του εντυπωσιακού parkour στις αυλές σπιτιών, δίπλα στους γκρεμούς, υπό την χορηγία εταιρείας ισοτονικού ποτού, όπως και για το βόλεϊ της. Σημαντικά περιθώρια στο νησί για ανάπτυξη στο συγκεκριμένο κομμάτι μπορούν να έρθουν και από τα θαλάσσια σπορ, όπως το kite surfing και η ιστιοπλοΐα. Η Φολέγανδρος για παράδειγμα, από ένα διεθνή αγώνα δρόμου που διοργάνωσε, κέρδισε τόσο τουρισμό, όσο και προβολή. Στην Κω οι ρεγκάτες του Αιγαίου θα μπορούσαν να φέρουν επιπλέον έσοδα και επισκέπτες στο νησί, όπως συνέβη με την περσινή διοργάνωση του Final 4 γυναικών στο μπάσκετ που διεξήχθη στο νησί. Άλλωστε υπάρχει και ο Ιπποκράτης, η τοπική ομάδα μπάσκετ, καθώς και το ραντεβού στίβου, με την διοργάνωση των Αιγαιοπελαγίτικων αγώνων κλασικού αθλητισμού. Ενώ, υπάρχει και η περίπτωση της γειτονικής Καλύμνου, με τον αναρριχητικό τουρισμό, που έχει φέρει πολύ κόσμο από το εξωτερικό και επιπλέον έσοδα στο νησί και στους κατοίκους του. Ακόμη, στο ακριτικό Καστελόριζο έσοδα και ανάπτυξη μπορεί να φέρει ο καταδυτικός τουρισμός, προκειμένου να βλέπου οι τουρίστες τις ενάλιες αρχαιότητες, καθώς και περιπατητικά μονοπάτια σ΄όλο το νησί.

Τέλος, σε περιφερειακές πόλεις της Αττικής, όπως η Πεντέλη, που θα μπορούσε να αναδείξει το βουνό, για αθλητισμό βουνού (ορειβασία, αναρρίχηση, ορεινή ποδηλασία, αλεξίπτωτο πλάγιας κ.α) που και θα αναδείκνυαν το φυσικό περιβάλλον, αλλά και θα έφερναν επιπλέον έσοδα, αφού η ιδιομορφία του εδάφους επιτρέπει και την ανάπτυξη μηχανοκινήτου αθλητισμού.  Η Παλλήνη και ο Γέρακας θα μπορούσαν να διοργανώνουν ακόμη και διεθνείς αγώνες στο κολυμβητήριο του Γέρακα και αγώνες handball στο κλειστό της πόλης, που θα ανεδείκνυαν την περιοχή, όπως και να κατασκευαστεί το πρώτο κλειστό παγοδρόμιο της χώρας, για αγώνες χειμερινών σπορ, σε δημοτική έκταση. Τα Μέγαρα θα μπορούσαν να εκμεταλλευθούν το παραλιακό τους μέτωπο, σε Πάχη, Ν. Πέραμο και Κινέττα, δημιουργώντας εγκαταστάσεις για θαλάσσια σπορ, εφικτό μιας και είναι δίπλα στην Αθήνα και αναδεικνύοντας την πόλη. Στον Μαραθώνα, με το μουσείο του μαραθωνίου δρόμου και τον κλασικό μαραθώνιο, μια περιοχή που είναι γνωστή ως την Κίνα, τα περιθώρια ανάπτυξης από τον αθλητικό τουρισμό είναι μεγάλα, για επισκέπτες την πόλη από κάθε γωνιά του κόσμου. Στο Ίλιον βρίσκεται το μεγαλύτερο θεματικό πάρκο της νοτιανατολικής Ευρώπης "Αντώνης Τρίτσης" 1200 στρεμ. (όταν ο Εθνικός Κήπος στο κέντρο της Αθήνας είναι 158 στρεμ. και το Hyde Park στο Λονδίνο έχει έκταση 1400 στρέμ.) το οποίο δύναται και θα πρέπει να αποτελεί τουριστικό
πόλο έλξης γιατί βρίσκεται στον οικιστικό ιστό της Αθήνας, πολύ περισσότερο δε αφορμή και κίνητρο για αθλητικές δραστηριότητες κάθε είδους.

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να βρει καινούργιους και καινοτόμους τρόπους ανάπτυξης και ανάδειξης των τοπικών κοινωνιών, για τόνωση της τοπικής οικονομίας, με στρατηγική και όραμα, προκειμένου να προσελκύσει η κάθε πόλη επιπλέον επισκέπτες, που και χρήματα θα αφήσουν σε αυτή και θα την διαφημίσουν χωρίς κόστος. Ένας από αυτούς τους τομείς ανάπτυξης των τοπικών οικονομιών είναι ο αθλητικός τουρισμός που πρέπει να μπει σε προτεραιότητα υποδομών και δράσεων, εφόσον θέλουμε να αναπτυχθούν οι τοπικές κοινωνίες, με τα ίδια τα όπλα που έχουν και μην περιμένοντας μόνο λύσεις στα προβλήματά τους, από το κεντρικό κράτος.

Το κείμενο συνυπογράφουν 20 νέοι αυτοδιοικητικοί από όλη την Ελλάδα:

Νεκτάριος Καλαντζής, Οικονομολόγος-Κοινωνιολόγος, Δημοτικός Σύμβουλος δήμου Παλλήνης

Δημήτρης Μιχαλέλης,  Δημοσιογράφος, Δημοτικός Σύμβουλος δήμου Πεντέλης

Ασημίνα (Μίνα) Παπαναστασίου, Δικηγόρος, Πρόεδρος Περιφερειακού Συμβουλίου Στερεάς Ελλάδας

Δημήτρης Κούβελας, Δικηγόρος, Αντιπρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου δήμου Θεσσαλονίκης

Θεώνη Λειβαδάρου, Οικονομολόγος,  Έπαρχος Θήρας (Σαντορίνης), Περιφερειακή Σύμβουλος Νοτίου Αιγαίου

Ανατολή Κωνσταντινίδου, Εκπαιδευτικός, Αντιδήμαρχος δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη

Βανέσσα Μαυροειδή, Φιλόλογος-Νομικός, Αντιδήμαρχος δήμου Μεγαρέων

Ανδριάνα Αλεβίζου, , Φιλόλογος-Νομικός, Αντιδήμαρχος δήμου Ιλίου

Μαρία Καζαντζάκη, Δικηγόρος, Πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου δήμου Σύρου-Ερμούπολης

Καλλιόπη (Κέλλυ) Καραμάνη, Οικονομολόγος, Περιφερειακή Σύμβουλος Ηπείρου

Ευριδίκη (Φρύντη) Νάκη,  Ελευθ. Επαγγελματίας, Περιφερειακή Σύμβουλος Νοτίου Αιγαίου

Μανώλης Μάκαρης, Ιατρός-Καρδιολόγος,  επικεφαλής Αντιπολίτευσης, Δημοτικός Σύμβουλος δήμου Καλαμάτας

Ειρήνη Λελέκη, Κοινωνιολόγος, Δημοτική Σύμβουλος δήμου Καστελλορίζου-Μεγίστης

Αναστασία Παππά, Δικηγόρος, Δημοτική Σύμβουλος δήμου Μαραθώνα

Ιορδάνης Μπάντης, Οικονομολόγος, Αντιπρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου δήμου Αμυνταίου

Κατερίνα Κολοκοτρώνη, Δημοτική Σύμβουλος δήμου Ανατολικής Μάνης

Δάφνη Δεληπάλα, Πολιτική Επιστήμων, Δημοτική Σύμβουλος δήμου Ωραιοκάστρου

Ιωάννα Αλεξιάδου, Φιλόλογος, Δημοτική Σύμβουλος δήμου Νεάπολης-Συκεών

Αλεξία Γκιρτζίκη, Δικηγόρος, Δημοτική Σύμβουλος δήμου Ξάνθης

Βένη Τσέλιου-Παναγοδήμου, Υπάλληλος ΤΕΙ, Δημοτική Σύμβουλος δήμου Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου