Ερώτηση της Κατερίνας Μάρκου για προβλήματα ασφαλισμένων ΟΑΕΕ

Ερώτηση σχετικά με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ασφαλισμένοι στον ΟΑΕΕ έμποροι και ελεύθεροι επαγγελματίες, λόγω των μεγάλων οφειλών τους προς τον Οργανισμό, με αποτέλεσμα να μην διαθέτουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και να μην μπορούν να

συνταξιοδοτηθούν κατέθεσε η ανεξάρτητη βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης Κατερίνας Μάρκου προς τους Υπουργούς Εργασίας, Οικονομικών και Υγείας.

Όπως αναφέρει η κ. Μάρκου, η παρατεταμένη ύφεση έχει πλήξει επιχειρήσεις και εμπόρους, με αποτέλεσμα οι ληξιπρόθεσμες οφειλές να αυξάνονται διαρκώς, ενώ η εισροή νέων ασφαλισμένων στον ΟΑΕΕ παραμένει μικρή. Στη Θεσσαλονίκη, π.χ,, σύμφωνα με το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, το πρώτο 9μηνο του 2014, διέκοψαν τη δραστηριότητά τους 1.091 βιοτεχνικές επιχειρήσεις, εκ των οποίων 825 ατομικές έναντι 301 νέων εγγραφών στο ΒΕΘ. 

Οι ως τώρα προσπάθειες της κυβέρνησης αφενός για τη ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τον ΟΑΕΕ και αφετέρου για την παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης δεν έχουν καταφέρει να καλύψουν τη μεγάλη πλειοψηφία των οφειλετών, λόγω των προϋποθέσεων που τις συνοδεύουν.

«Ακόμα και στα σενάρια που ακούγονται για αύξηση των δόσεων καταβολής ληξιπρόθεσμων οφειλών σε 100, οι περισσότεροι απαντούν ότι ακόμα και αν εφαρμοστεί, κανένα όφελος δεν θα έχουν αν οι δόσεις δεν κρατηθούν σε χαμηλό επίπεδο» τονίζει η κ. Μάρκου.

Επιπλέον, πολλοί ασφαλισμένοι δεν μπορούν να λάβουν ολική ή μερική σύνταξη από τον ΟΑΕΕ με παρακράτηση μέρους της σύνταξής τους, λόγω του ορίου οφειλής που έχει τεθεί στα 20.000 ευρώ. 

Όσον αφορά τους ενεργούς ασφαλισμένους, η υποχρεωτική μετάταξη σε ανώτερη κατηγορία κάθε τριετία, που υποθέτει – λανθασμένα – αύξηση των εσόδων των ασφαλισμένων αλλά και η διατήρηση του ύψους των εισφορών σε επίπεδα προ κρίσης (2009), συμβάλλουν στη δημιουργία ενός φαύλου κύκλου συσσώρευσης νέων οφειλών στις ήδη υπάρχουσες με αποτέλεσμα η εξυπηρέτησή τους να έχει καταστεί μη βιώσιμη. Η δε δυνατότητα μετάταξης σε χαμηλότερη κατηγορία που είχε δοθεί με την παρ. 5 του άρ. 32 ν. 4075/2012 λήγει στις 31/12/2014, με αποτέλεσμα από 1/1/2015 να ανέβουν αυτόματα ασφαλιστική κατηγορία όσοι ασφαλισμένοι είχαν κάνει χρήση της εν λόγω διάταξης.

Τέλος, παραμένει ως δαμόκλειος σπάθη η ποινική δίωξη και φυλάκιση για οφειλές προς τον ΟΑΕΕ που υπερβαίνουν τις 20.000 ευρώ, ασχέτως αν οφείλονται σε αδυναμία πληρωμής ή σε δόλο, με βάση διάταξη βασιλικού διατάγματος του 1967! Σύμφωνα με στοιχεία του 2013, σε αυτή την κατηγορία εμπίπτει το 31% των οφειλετών.

Η κ. Μάρκου ρωτά τους αρμόδιους Υπουργούς αν θα προχωρήσουν στη δημιουργία ενός μηχανισμού βιώσιμης ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τον ΟΑΕΕ που να καλύπτει όσο το δυνατόν περισσότερους νέους αλλά και παλαιούς οφειλέτες, στην κατάργηση ή επανεξέταση του ορίου οφειλών για τη λήψη σύνταξης, στην αναθεώρηση του ύψους των εισφορών και της αυτόματης μετάταξης σε ανώτερη κατηγορία, τη διασφάλιση του δικαιώματος στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και στην κατάργηση της ποινικοποίησης των οφειλών προς τον ΟΑΕΕ.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς: α) τον Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, β) τον Υπουργό Υγείας και γ) τον Υπουργό Οικονομικών

ΘΕΜΑ:  «Εγκλωβισμένοι» οι ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ

Χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες και έμποροι ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ βρίσκονται αυτή τη στιγμή υπό «ασφαλιστική ομηρία», λόγω των μεγάλων οφειλών τους προς τον Οργανισμό, με αποτέλεσμα να μην διαθέτουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και να μην μπορούν να συνταξιοδοτηθούν.

            Η οικονομική εικόνα του Οργανισμού είναι πλέον δυσοίωνη. Από τους 770.000 εγγεγραμμένους στα μητρώα του ΟΑΕΕ, οι 330.000 περίπου δεν διαθέτουν ασφαλιστική κάλυψη λόγω οφειλών, οι οποίες φτάνουν τα 7 δις ευρώ. Ο ΟΑΕΕ ήδη απορρόφησε το 81,3% των ετήσιων πιστώσεων του από τον Προϋπολογισμό το πρώτο 7μηνο του 2014 και αναμένεται να κλείσει το 2014 με έλλειμμα 462,7 εκατ. ευρώ στον κλάδο των συντάξεων.

Την ίδια στιγμή, η παρατεταμένη ύφεση έχει πλήξει επιχειρήσεις και εμπόρους, με αποτέλεσμα οι ληξιπρόθεσμες οφειλές να αυξάνονται διαρκώς, ενώ η εισροή νέων ασφαλισμένων στον ΟΑΕΕ παραμένει μικρή. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Θεσσαλονίκης όπου, σύμφωνα με στοιχεία του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, το πρώτο 9μηνο του 2014, διέκοψαν τη δραστηριότητά τους 1.091 βιοτεχνικές επιχειρήσεις, εκ των οποίων 825 ήταν ατομικές επιχειρήσεις. Το ίδιο διάστημα, έγιναν μόλις 301 εγγραφές στο ΒΕΘ. 

Παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει για τη ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών με το ν. 4152/2013 («Νέα Αρχή», «Πάγια Ρύθμιση» κ.α.), δεν έχει σταθεί μέχρι σήμερα δυνατό να καλυφθεί η μεγάλη πλειοψηφία των οφειλετών, λόγω και των προϋποθέσεων που ισχύουν κάθε φορά, όπως είναι η συνεπής καταβολή των τρεχουσών εισφορών.

Το ίδιο ισχύει και με την παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης με το ν. 4254/2014, όπου και πάλι πολλοί ελεύθεροι επαγγελματίες και έμποροι και οι οικογένειές τους εξαιρούνται από τις ευεργετικές διατάξεις λόγω των αυστηρών προϋποθέσεων που ισχύουν για το εισόδημα.

Επιπλέον, πολλοί ασφαλισμένοι δεν μπορούν να λάβουν ολική ή μερική σύνταξη από τον ΟΑΕΕ με παρακράτηση μέρους της σύνταξής τους, λόγω του ορίου οφειλής που έχει τεθεί στα 20.000 ευρώ, παρά το γεγονός ότι για πολλά χρόνια κατέβαλαν τις εισφορές τους με συνέπεια και βρίσκονται πολύ κοντά στη σύνταξη. 

Όσον αφορά τους ενεργούς ασφαλισμένους, η υποχρεωτική μετάταξη σε ανώτερη κατηγορία κάθε τριετία, που υποθέτει – λανθασμένα – αύξηση των εσόδων των ασφαλισμένων αλλά και η διατήρηση του ύψους των εισφορών σε επίπεδα προ κρίσης (2009), συμβάλλουν στη δημιουργία ενός φαύλου κύκλου συσσώρευσης νέων οφειλών στις ήδη υπάρχουσες με αποτέλεσμα η εξυπηρέτησή τους να έχει καταστεί μη βιώσιμη. Η δε δυνατότητα μετάταξης σε χαμηλότερη κατηγορία που είχε δοθεί με την παρ. 5 του άρ. 32 ν. 4075/2012 λήγει στις 31/12/2014, με αποτέλεσμα από 1/1/2015 να ανέβουν αυτόματα ασφαλιστική κατηγορία όσοι ασφαλισμένοι είχαν κάνει χρήση της εν λόγω διάταξης.

Τέλος, παραμένει ως δαμόκλειος σπάθη η ποινική δίωξη και φυλάκιση για οφειλές προς τον ΟΑΕΕ που υπερβαίνουν τις 20.000 ευρώ, ασχέτως αν οφείλονται σε αδυναμία πληρωμής ή σε δόλο, με βάση διάταξη βασιλικού διατάγματος του 1967! Σύμφωνα με στοιχεία του 2013, σε αυτή την κατηγορία εμπίπτει το 31% των οφειλετών.

 Όλα τα παραπάνω, σε συνδυασμό με την ενεργοποίηση των εισπρακτικών μηχανισμών του ΚΕΑΟ, έχουν οδηγήσει σε απόγνωση χιλιάδες εμπόρους, ελευθεροεπαγγελματίες και επιχειρηματίες. Ακόμα και στα σενάρια που ακούγονται για αύξηση των δόσεων καταβολής ληξιπρόθεσμων οφειλών σε 100, οι περισσότεροι απαντούν ότι ακόμα και αν εφαρμοστεί, κανένα όφελος δεν θα έχουν αν οι δόσεις δεν κρατηθούν σε χαμηλό επίπεδο.

Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάστε:

1)      Σε ποιες ενέργειες σκοπεύετε να προβείτε για την δημιουργία ενός μηχανισμού βιώσιμης ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τον ΟΑΕΕ που να καλύπτει όσο το δυνατόν περισσότερους νέους αλλά και παλαιούς οφειλέτες, αξιοποιώντας και την εμπειρία από την ως τώρα εφαρμογή των νόμων 3863/2010 και 4152/2013;

2)      Σκοπεύετε να καταργήσετε ή έστω να αυξήσετε το όριο οφειλών πέραν του οποίου μπορεί να χορηγείται σύνταξη με παρακράτηση μέρους της για εξόφληση παλαιότερων οφειλών ώστε να απελευθερωθούν χιλιάδες έμποροι και ελεύθεροι επαγγελματίες από το ιδιότυπο καθεστώς «συνταξιοδοτικής ομηρίας» στο οποίο βρίσκονται;

3)      Σκοπεύετε να προχωρήσετε σε αναθεώρηση του ύψους των εισφορών και της πρόβλεψης για αυτόματη μετάταξη σε ανώτερη ασφαλιστική κατηγορία για τους ενεργούς ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ, με βάση και τις τρέχουσες οικονομικές συνθήκες; Σκοπεύετε να παρατείνετε τη δυνατότητα επιλογής κατώτερης ασφαλιστικής κατηγορίας και πέραν της 1/1/2015;

4)      Πόσοι ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ έχουν υπαχθεί μέχρι σήμερα στις ρυθμίσεις του ν. 4254/2014 για την παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και πόσοι εξαιρούνται; Με ποιόν τρόπο σκοπεύετε να διασφαλίσετε το δικαίωμα στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για το σύνολο των ασφαλισμένων του ΟΑΕΕ;

5)      Σκοπεύετε να προχωρήσετε σε κατάργηση του επαχθούς μέτρου της ποινικοποίησης των οφειλών προς τον ΟΑΕΕ;